Regueifa coruñenta
A Coruña
Ana Kairo, Ana Kairo
mira como se retorce
pasa de sesenta anos
parece que ten catorce.
Versos dun mestre regueifeiro, o Atrevido de Santa Comba, que así atencionou á famosa artista -aínda que moi ben non lle aprendera o nome- un venres de Luar.
Neste reencontro, permítanme que lles fale desta arte antiga, cargada de futuro: A regueifa.
Esas copras improvisadas, instante e talento, que tan ben armaban os grandes cantadores de Bergantiños.
A finais no mes pasado, na romaría –estendida- de Santa Margarida, organizamos na praza de Galicia unha modesta, mais fecunda, sesión de regueifa. Prometemos que ía ter continuidade. E velaí esta proclama no momento coruñento.
A regueifa, intensa terapia mental para analizar as reviravoltas todas do noso presente. Aínda que soe a antiga e decimonónica a regueifa está moi próxima a nós.
Pola banda de Feáns cantáronse até hai pouco, alí dicíanlle trailalailas, nomeadamente na casa de Capelán.
Hai poucas datas finaba un dos grandes nomes, Guillermo da Rabaleira. Tiven a honra de coñecer Costa de Xaviña, a Fermín, ao Atrevido de Santa Comba, e tamén a Calviño de Tallo, mestre dos regueifeiros de Bergantiños.
Así se refería el mesmo á súa arte, estado alterado de conciencia, auténtico jazz da palabra: É como unha electricidade. Un momento antes non sei o que vou dicir, e despois todo cae no seu sitio.
A iniciación de Calviño participa dos arquetipos da épica heroica: o neno e o xigante. Entrou nunha taberna Blanco, regueifeiro de regueifeiros. Aplicoulle cadansúa cántiga a todos os presentes. Ninguén se atreveu a responder, fóra un rapaciño que mesmo foi quen de apertarlle as caravillas. Así coñeceu o mundo a Calviño de Tallo.
Nos oitenta, con Celestrino de Leiloio, encheu de gloria o xénero. Da man do Sindicato Galego da Música xuntos regueifaron por todo o país. Celestrino finou novo. Calviño atopou outro compañeiro, Antonio de Xornes. O éxito continuaba imparable, até que a empresa na que traballaba Antonio -Zara- lle cambiou a quenda para a fin de semana. Así rematou esta primeira expansión pangalaica.
Mais quen dixo medo, unha nova fornada de regueifeiras e regueifeiros está a encher de talento todo o país. Na Coruña, tamén, con esa cor propia, dos trailalailas de Feáns.
Como dixo Alexandre de Fisterra....de remate, que continúe. Aquí queda a proclama. Atención señora !: A creación dun fato regueifeiro –os argumentos e as tabernas sobran- para os novos tempos.
Grazas a Radio Coruña
Por me ceder o seu tempo
Pra lle cantar a regueifa
No momento coruñento.
